FEATURED Karapatang Pantao

Silang nabuwal sa baryo


Dumarami na ang napapaslang na mga magsasaka na lumalaban para sa kanilang karapatan sa lupa. Panahon na para ipagpanagot dito ang militar.

Ang alam ng mga kaanak nila, namamahinga lang ang magkapatid na sina Ian at Lorendo Borres sa isang kubo. Noong Pebrero 24 sa Barangay Jebaca sa Maayon, Capiz, kasama nila ang lima pang magsasakang katuwang sa pag-ani ng mais.

Pero sunod na nalaman nila, wala nang buhay na sa kubo ang magkapatid na Borres — may tama ng mga bala.

Payapang nakaupo naman si Willerme Algorde sa tindahan ng kanyang anak sa 4,124-ektaryang reservation sa University of the Southern Mindanao sa Arakan, North Cotabato. Itinutulak ng grupo nila na Mailuminado Farmers’ Association, Inc. ang pamamahagi ng 500 ektaryang lupa na kalakha’y di naman nagagamit. Noong Pebrero 19, alas-sais ng gabi, pinagbabaril si Algorde ng dalawang kalalakihang nakasakay sa motor na dumaan sa tapat ng tindahan nila. Hindi na siya umabot nang buhay sa ospital.

Katulad na sitwasyon din ang kinahinatnan ng magsasakang si Cora Lina, na matapos akusahan ng mga militar na miyembro daw ng New People’s Army o NPA ay pinagbabaril sa mismong bahay sa Compostela Valley. Nasawi siya bago pa makaabot sa ospital.

Apat lang ang mga pangalang ito sa 47 magsasaka, katutubo, at manggagawang bukid na pinaslang ngayong panahon ng administratsyong Duterte. Mabilis na lumobo ang bilang na ito matapos magdeklara ng all-out war laban sa insurhensiya ang Armed Forces of the Philippines (AFP). Karamihan sa mga namatay ay inakusahang miyembro ng NPA, sa kabila ng ebidensiyang nagpapasubali rito. Lumabas na ang kasalanan lang nila’y lumaban sila para sa tunay na reporma sa lupa, at tinutulan ang mapanirang komersiyal na mga pagmimina at ipinaglaban ang lupaing ninuno.

Sa saliw ng ‘Tokhang’

Maikukumpara ang abusadong paggamit ng AFP sa pambibintang nitong “NPA ang mga pinatay” sa abusado ring paggamit ng Philippine National Police sa pambibintang nitong “tulak o pusher” ang mga maralitang basta-basta nalang nilang pinapatay. Pero ang kaibahan nito sa “Tokhang” sa kalunsuran, matagal nang nambibiktima ang AFP bago pa man maging Pangulo si Rodrigo Duterte. Matatandaang sa ilalim ng mga administrasyong Arroyo at Aquino, naitala ng Karapatan ang 1,206 na kaso ng extrajudicial killings. Umabot sa 334 dito’y isinagawa sa ilalim ni Aquino.

Tulad ng naunang Oplan Bantay Laya at Oplan Bayanihan, tila layunin din ng programang kontra-insurhensiya na Oplan Kapayapaan ng AFP ni Duterte ang marahas na pagsupil sa mga inosente — batay lang sa hinalang NPA ang mga ito. Karamihan sa kanila’y maralita sa kanayunan.

Bulaang kapayapaan

Inihahain sa Kamara ang isang resolusyon upang udyukin si Duterte na itigil o soluyunan ang mga pagpatay sa magsasaka.

Nilalayon ng House Resolution 916 ng Blokeng Makabayan na ang mukha ng Oplan Kapayapaan ngayo’y militarisasyon sa komunidad ng mga magsasaka at paglabag sa mga karapatang pantao. Lumalabas na wala itong pinagkaiba sa kamalian ng nakaraang mga counter-insurgency program ng naunang mga administrasyon.

Ayon sa Kilusang Magbubukid ng Pilipinas (KMP), umabot na sa humigit-kumulang isang (1) magsasaka ang pinapaslang kada dalawang araw nito lang Pebrero. Ang masaklap pa, karamihan sa mga pinaslang sa 47 na ito’y ipinaglalaban ang karapatan nila sa reporma sa lupa na nakatadhana sa Saligang Batas ng Pilipinas.

Ang pagpatay sa 47 na taga-kanayuna’y malinaw na paglabag sa batas ng Pilipinas, sa Geneva Convention, at maging sa Universal Declaration of Human Rights. Kung kaya’t basta-basta na lang kung makapambintang ang AFP na NPA ang ka-nilang pinapatay na mga magsasaka, mistulang inaasahan nilang makalulusot ang mga krimen nila dahil sa all-out war.

Isang kampanya ang inilunsad ng Anakpawis, KMP at iba’t iba pang grupo na nagtataguyod ng karapatang pantao para itulak si Duterte na itigil na ang mga pagpatay sa kanayunan at maningil ng hustisya para sa mga biktima ng AFP. Sinabi ng mga grupong nasa likod ng kampanyang #StopKillingFarmers na hindi dapat ibasura at isawalang-bahala ni Duterte ang mga alegasyon ng paglabag sa karapatang pantao at ipagpatuloy nito ang mga karahasan at pagkakamali nila Aquino, Arroyo at iba pa. Anila, kung gusto ng gobyerno ang tunay na pagbabago sa lipunan, dapat pigilan nito ang pagpaslang sa mga nakikipaglaban para sa tunay na pagbabago at kapayapaang nakabatay sa katarungan.

Kasi kung hindi, bulaang kapayapaan lang ang mananaig. Samantala, sa sama-samang pagkilos at pakikilahok sa pakikipaglaban ng mga mamamayan, makakamit ang pagbabago at paghangad ng hustisya sa mga pinaslang at inapi.


Featured photo: Larawan ng Kilab Multimedia