Hindi matatawaran ang papel ng mga artista sa paghubog ng lipunan ng kinabukasan.

Noong Hulyo 5-6, nagsama-sama ang progresibong mga artista mula sa mga disiplina ng musika, sayaw, pelikula, literatura, pamamahayag, sining-biswal, at teatro para ipagtibay ang makasaysayang papel na ito.

Pinamagatang “People’s Art: Shaping the Society of the Future” ang unang International Conference on Progressive Culture (ICPC) na ginanap sa Unibersidad ng Pilipinas- College of Mass Communications sa Quezon City.

Dinaluhan ito ng mahigit 80 artista at mamamahayag mula sa Brazil, Canada, Germany, Mexico, Netherlands, Pakistan, Palestine, Pilipinas, Taiwan, at Estados Unidos. (Lumahok din ang PinoyMedia Center, sentrong naglalathala sa Pinoy Weekly.)

Bagong kultura

Sa kanyang pambungad na salita, inihayag ni Malcolm Guy, isang tanyag na Canadian filmmaker, na inorganisa ang ICPC para mapag-usapan ng mga artista ang kanilang papel sa mga pakikibaka para sa panlipunang hustisya at tunay na kalayaan. Sinabi ni Guy na kung walang cultural revolution o rebolusyon sa larangan ng ideyolohiya at ideya, walang magiging matagumpay na rebolusyong sosyal at pulitikal.

Malaki rin ang papel ng mga artista sa paghubog ng bagong kultura ng masa: “Art is not only a weapon or instrument in the struggle for true justice and democracy, but it has an important role in building the new people’s culture in anticipation or in the process of social reconstruction,” aniya.

Binalikan ni Guy ang mga turo ng Tsinong rebolusyonaryong lider na si Mao Tse-Tung, na nagsabing mahalaga ang balanse ng porma (form) at nilalaman (content) ng isang likhang sining.

Idiniin naman ni National Artist for Literature Bienvenido Lumbera ang pangangailangan na maging handa laban sa imperyalistang Estados Unidos. “The U.S. itself at this moment in history has evolved…into a superpower with an arsenal of methodologies for projecting itself as a universal guardian of peace and democracy, and the sooner our countries recognize this fact, the better armed we will be when imperialism strikes,” aniya.

Samantala, inihayag ng Pilipinong manunulat na si Bonifacio Ilagan ang kalagayan ng mga artista, na wala o kulang sa suporta mula sa gobyerno at iba pang institusyon. Aniya, mahalaga para sa progresibong mga artista na organisahin ang kanilang mga sarili sa mga kooperatiba, asosasyon, o unyon para itaguyod ang kalayaan sa pamamahayag at iba pang karapatan.

Sa mga workshop, tinalakay ng mga delegado ng ICPC ang mga balakid sa paglikha at pagpapalaganap ng progresibong likhang-sining, pamamaraan para maigpawan ang mga balakid na ito, at mahahalagang usapin sa pag-oorganisa sa hanay ng mga artista at manggagawang pangkultura.

U.S. kontra sa kumbensiyon para sa cultural diversity

Naging tampok din sa ICPC ang pahayag ni Jose Ma. Sison, tagapangulo ng International League of People’s Struggles (ILPS), hinggil sa Convention on the Protection and Promotion of the Diversity of Cultural Expressions ng United Nations. Aniya, sa gitna ng pananalasa ng imperyalistang U.S. sa larangan ng kultura, isang positibong hakbang ang kumbensiyong ito na kumikilala sa sovereign right o karapatan ng mga Estado sa cultural diversity bilang mahalagang sangkap ng pag-unlad.

Ibinulgar ni Sison na tutol at hindi niratipika ng gobyernong U.S. ang nasabing kumbensiyon, na pabor sa lokal na mga produkto at serbisyong pangkultura kaysa dayuhan.

Sa open forum, idiniin ni Sison, tagapagtatag ng Kabataang Makabayan, ang kahalagahan ng gawaing pangkultura sa pagpapalakas ng kilusang masa. Aniya, “Cultural work reaches the heart more immediately, and what reaches the heart is understood by the mind.”

Sinabi rin niya na mahalagang labanan ang cultural imperialism o imperyalismong pangkultura, na ipinapalaganap ng peti-burgis nang sadya o di-sinasadya, dahil hindi pa gaanong laganap ang likhang-sining ng mga rebolusyonaryong artista. Pero dapat kabigin ang mga peti-burgis. “Through social investigation and exchanges of ideas with workers and peasants, the petty-bourgeoisie will understand the conditions of oppression,” aniya.

Dagdag pa ni Sison, kakaunti pa lamang ang kayang maabot ng mga progresibong artista sa isang takdang panahon, kaya’t dapat magpakadalubhasa sa mga porma ng sining na magpapalaganap ng rebolusyonaryong mensahe sa pinakamabilis at malawak na paraan.