Pagsusulat bilang pagmumulat


Pagsasanay ng PinoyMedia Center sa mga umuusbong na manunulat sa loob ng Hacienda Luisita

Pagsasanay sa pagsusulat at pagtatayo ng publikasyon, inilunsad ng PinoyMedia Center sa Hacienda Luisita noong Nobyembre 3 - 4, 2010
Pagsasanay sa pagsusulat at pagtatayo ng publikasyon, inilunsad ng PinoyMedia Center sa Hacienda Luisita noong Nobyembre 3 - 4, 2010

Sila’y anak ng mga manggagawang-bukid sa Hacienda Luisita—lubog sa produksiyon at nakikilahok sa laban para sa mabawi ang lupa mula sa pamilya Cojuangco. Sila’y manggagawa sa isang planta sa loob ng Luisita Industrial Park—mga unyonistang naggigiit din ng mga karapatan sa katunggaling manedsment na Hapon.

Higit kayninuman, ang mga katulad nila ang maraming saloobin at isyu. At pagsusulat ang isa pa rin sa pinakamabilis at pinakaepektibong paraan para iparating ito sa mas malawak na publiko.

Noong Nobyembre 3 – 4, isang pagsasanay sa pagsusulat at pagtatayo ng publikasyon ang isinagawa ng PinoyMedia Center (PMC), publisher ng Pinoy Weekly at isang non-government organization na nagtataguyod ng grassroots-based media, sa San Miguel, Tarlac. Walang pormal na pagsasanay sa peryodismo ang mga kalahok, at ang karamiha’y hindi nakatuntong sa kolehiyo.

Kenneth Guda, editor in chief ng Pinoy Weekly at kasapi ng PMC, tinatalakay ang mga batayang prinsipyo ng pagsusulat
Kenneth Guda, editor-in-chief ng Pinoy Weekly at head ng Grassroots Media Development Program ng PMC, tinatalakay ang mga batayang prinsipyo ng pagsusulat

Hindi ito naging hadlang sa kanilang kagustuhang maglabas ng isang newsletter sa loob ng asyenda, kung saan patuloy ang girian para sa puso at isipan ng libu-libong magsasaka. Makapangyarihan ang kanilang kalaban: angkan ng pangulo mismo ng bansa, na may rekurso para mag-ere ng mga patalastas sa radyo, ilabas ang kanilang pahayag sa malalaking dyaryo, at makapagpadala ng tauhan sa mga kabahayan para mangumbinsi’t mangako.

Ngunit para sa mga umuusbong na manunulat ng asyenda, mas makapangyarihan ang pagiging makatarungan ng kanilang laban, at ito ang nais nilang ipaunawa sa kanilang mga sulatin.

Tinalakay nina Ilang-Ilang Quijano, Kenneth Guda, at Renato Macaspac, mga manunulat at editor ng Pinoy Weekly, ang mga batayang prinsipyo, porma, at pamamaraan ng pagsusulat, na may diin sa pagsusulat para sa adbokasiya (writing for advocacy). Tinalakay din nila ang newswriting o pagsusulat ng balita, at ang proseso ng pagtatayo ng isang publikasyong pangkomunidad.

Mga anak ng manggagawang-bukid sa asyenda at manggagawa ng International Wiring Systems sa loob ng Luisita Industrial Park ang lumahok sa pagsasanay
Mga anak ng manggagawang-bukid sa asyenda at manggagawa ng International Wiring Systems sa loob ng Luisita Industrial Park ang lumahok sa pagsasanay

Pagkatapos, nagdaos ng mga workshop para subukan at pandayin ang kakayahan sa pagsusulat ng mga estudyante. Naging paksa ng kanilang mga sulatin ang pinakamaiinit na isyu na kanilang hinaharap, gaya ng planong pagdaraos ng Balikatan Exercises sa loob ng asyenda, pakikipag-usap ng manedsment ng Hacienda Luisita Inc. sa kompanyang Intsik na Wahaha Group, at ang napipintong ika-anim na anibersaryo ng Hacienda Luisita Massacre.

Sa isang simpleng seremonya ng pagtatapos, sinabi ni Quijano, executive director ng PMC, “Binabati ko ang mga manunulat dito sa loob ng Hacienda Luisita. Gamitin ninyo ang inyong panulat at patuloy na pag-aralan ang inyong sitwasyon at ang lipunan. Sa ganitong paraan kayo magiging epektibong tagapagmulat ng mas maraming bilang ng mga mamamayan, at makakamit ang hinahangad ninyong mga pagbabago.”