Hindi na marahil bago ang kuwento ni Arlan Camba sa karamihan: mula sa mahirap na pamilya pero sinikap na makapagtapos ng pag-aaral. Gusto sana niyang kumuha ng kursong electrical engineering, pero di kaya ang matrikula, kaya isang-taong kurso sa practical electricity sa Samson Institute of Technology na lang ang kanyang kinuha. Pero hindi ito ang tunay na hilig ni Arlan, kaya muli, sinikap niyang mag-aral. Filipino ang kursong kinuha niya, sa Politeknikong Unibersidad ng Pilipinas.

Propesor ngayon sa naturang pamantasan si Arlan. Pero may kinakaharap siyang bagong hamon: sa panahong ito ng pagpapatupad ng programang Kindergarten-to-12 years (K-to-12) ng administrasyong Aquino, aabot sa 78,000 silang mga guro sa Filipino, sa panitikan, kasaysayan o paggogobyernong Pilipino, na nanganganib na mawalan ng trabaho. Kaugnay ng K-to-12, naglabas din ang Commission on Higher Education (CHED) ng Memorandum No. 20 Series of 2013 na nagtatanggal ng ilang asignatura sa kolehiyo gaya ng wikang Filipino, Literatura, at Philippine Government & Constitution.

Sa totoo lang, maaari namang lumipat na lang ng karera si Arlan. Ganoon din ang maraming guro. Tutal, nakapag-aral naman siya ng practical electricity. Pero ang isyu, aniya, ay hindi lang ang panganib sa kanilang mga trabaho. Mahal niya ang pagtuturo ng wikang Pambansa. Alam niya ang halaga nito sa kabataang kanyang nagiging estudyante.

“Kapag naging praktikal ka, iyong passion mo mawawala. Ang tanong, masaya ka ba?” aniya.

Ugat ng problema?

Mistulang pag-aalsa kontra sa K-to-12 at CHED Memo 20 ngayon ang inilulunsad ng maraming guro at edukador ng wikang Filipino, gayundin ng kasaysayan, paggogobyernong Pilipino at panitikan.

Sa ilalim ng grupong Tanggol Wika, kasama si Arlan sa maraming guro na naglunsad ng iba’t ibang programa para lumikom ng suporta laban sa pagtanggal sa wikang Filipino sa kurikulum sa kolehiyo. Serye ng mga porum, pagtitipon at kilos-protesta ang isinagawa ng grupo, katuwang ang iba pang grupo tulad ng Alliance of Concerned Teachers (ACT) at mga oraganisasyon ng kabataan tulad ng Anakbayan at League of Filipino Students (LFS).

Dumulo ang kanilang mga aksiyon sa pagsusumite sa Korte Suprema ng petisyon na kumukuwestiyon sa sa CHED Memo 20. Nilagdaan ang petisyon ng mahigit 70 manunulat, propesor, estudyante at personalidad, sa pangunguna ng manunulat sa wikang Filipino at Pambansang Alagad ng Sining na si Dr. Bienvenido Lumbera, gayundin ang mga kinatawan ng grupong party-list. Noong nakaraang buwan, naglabas ang Korte Suprema ng temporary restraining order (TRO) laban sa naturang memorandum ng CHED.

Binanggit sa petisyon ang mga batas na nilabag ng nasabing memorandum at pagsira umano nito sa nasyunalismo at kultura ng kabataang pilipino. “Dapat, mas palawakin pa ang wika, kultura at pananaw ng kapwa nating mga Pilipino sa halip na kitlin ito,”ani Marvin Arriola ng PUP Tanggol Wika at Samahan ng mga Dalubhasang Guro ng Pilipinas (Sadapil), isa sa mga petisyuner.

Pistang protesta

At dahil dineklarang Buwan ng Wikang Filipino ang Agosto, pinaiigting ng makabayang mga manunulat at propesor ang pagtatangol sa wikang pambansa.

Kahit nakapaglabas ng TRO ang Korte Suprema, hindi umano bumibitaw ang Tanggol Wika sa paglaban. Hangga’t hindi tuluyang naibabasura ang memorandum, wala silang kaseguraduhang sa susunod na tao’y makakapagturo pa ang mga guro ng Filipino sa kolehiyo.

Bilang paghahanda sa anumang aksiyon na gagawin ng CHED kaugnay ng TRO, nagsagawa ang grupong Tanggol Wika ng mga pagkilos na tinawag nilang “Pistang Protesta”. Laman ng pagkilos na ito ang iba’t ibang aktibidad na naglalayong maipalaganap ang kaalaman tungkol sa isyung kinakaharap ng sistema ng edukasyon dahil sa memorandum na inilabas ng CHED.

Dudulo ang kanilang mga aktibidad sa isang malakihang pagkilos ngayong Agosto 25 na lalahokan ng mga guro, estudyante, manunulat, at propesyunal na apektado ng nasabing memorandum.

Para kay Arlan at sa marami pang propesor sa wikang Filipino, hindi na lang kabuhayan ang ipinaglalaban nila. Laban ito para ipagtanggol ang wikang pambansa at kinabukasan ng kabataan, at kontra sa sistema ng edukasyong nakadisenyo para tugunan ang pangangailangan ng mga dayuhan.