Marso nitong taon nagsimula ang pagtindi ng militarisasyon sa katimugang Quezon. Ito ang unang pagkakataon na nagpadala ng ganitong karaming tropa ng militar sa naturang lugar, mas marami pa noong Batas Militar, ayon sa Save Bondoc Peninsula Movement (SBPM).

May 4,000 sundalo mula sa walong batalyon ang nakakalat ngayon sa probinsya ng Quezon kung saan nakakonsentra ang mga ito sa dalawang distrito sa Timog Quezon na may sakop na 22 munisipalidad.

Ito ang nagtulak sa mga iba’t ibang organisasyon, party-list, at iba pang indibidwal na sumama sa walong araw na Mercy Mission and Peace Caravan sa probinsiya bilang tugon sa umano’y lumalalang kaso ng paglabag sa karapatang pantao dulot ng militarisasyon.

Layunin ng nasabing misyon ang magbigay ng mga serbisyo tulad ng medical, dental, relief operations, fact-finding, kultural, psyhco-social therapy at ecumenical services sa tinatayang 1,500 residente sa Timog Quezon at Bondoc Peninsula.

“Mainit” na salubong

Matapos ang kanilang walong araw na misyon, inilahad ng Mercy Mission ang kanilang naging karanasan sa isang public forum sa Unibersidad ng Pilipinas-Diliman bago sila tumulak sa Times Street sa bahay ni Pangulong Benigno Aquino III. Matapos ito’y nagprotesta din sila sa harapan ng Department of National Defense (DND) upang kondenahin at ilantad ang Oplan Bayanihan.

Ayon sa Mercy Mission, umaabot sa 128 kaso ng paglabag sa karapatang pantao ang kanilang naitala, kabilang ang 16 na pagpatay at tatlong sapilitang pagdukot. Hindi pa kasama dito ang mga hindi nais maitala dahil sa takot na baka balikan sila ng mga militar.

“Sa pagpunta pa lamang doon sinalubong na kami agad ng mga black propaganda na isinabit nila na kabilang daw sa New People’s Army (NPA) ang misyon na ito. Sabi ng mga mamamayan na nakakita, mga militar ang nagsabit, namigay pa ng mga polyeto na mapanira sa amin. Tatlong beses pa kaming hinarang ng mga sundalo. Naglagay pa ng mga pakong pantusok sa daanan ng aming mga sasakyan,” ayon kay Orly Marcellana, tagapagsalita ng SBPM.

Ilan naman sa naitala ng Karapatan ang mga kaso tulad ng kay Mylene Santua, isang lider-masa na pinipilit kunin ng mga militar. Hanggang sa pag-uwi sinundan si Mylene sa kanila, kung saan nakaranas ng pananakot ang kanyang mga anak.

Gayundin, ang nangyari kina Dominic at Mark (itinago ang identidad para sa seguridad) na dinukot ng mga pinaghihinalaang sundalo matapos silang dumalo ng kasal. Nagpakilala diumano ang mga dumukot sa kanila na mga NPA at hinahanap sa kanila si “Ka Jun” at tinatanong kung saan nakatago ang M16. Nang walang mapiga dahil inosente ang mga ito, pinakawalan ang dalawa at tinanong kung kanino sila kampi kung sa NPA ba o sa sundalo. Sumagot sila na kampi sila sa sundalo dahil sa takot.

Noong Marso 30, ipinatawag ng Philippine National Police (PNP) ang may 14 na katao sa pamamagitan ng barangay. Karamihan di pumunta dahil sa takot. Ang iba pinuntahan sa mga bahay at pinaghahalughog ang mga ito, may hinahanap daw na kriminal.

“Natatakot ng ang mga magsasaka dahil sa hindi na sila puwedeng gabihin sa bukid o di kaya ay pumunta ng maaga dahil sa takot na paghinalaan silang mga NPA. Pinapupunta sa kampo ang mga ito at kung hindi magpunta ilalagay na sa Order of Battle. Kung ayaw mag-Cafgu (Civilian Auxilliary Geographical Unit), NPA na sa kanila,” pahayag ni Marcellana.

Habang ang mismong Mercy Mission ay sinundan ng mga militar, kinukunan ng mga litrato at bidyo lalo na ang mga lider-masa, ayon sa SBPM.

“Tinakot ng mga sundalo ang mga mamamayan na kapag nagpunta sila sa amin (Mercy Mission) ay magkakaroon ng gulo. Pinaghandaan nila ang pananabotahe sa amin,” dagdag ni Marcella.

Ayon kay Marcellana, kinuha pa umano ng mga militar ang kanilang gagamitin para sa medical and relief operations, at biglang nagkaroon ng sariling medical and relief operations ang mga militar.

Bata, bata, mahuli taya

Nagsagawa naman ang Children’s Rehabilitation Center (CRC) ng psychological therapy sa mga batang nakaranas ng militarisasyon sa Brgy. Talisay sa bayan ng San Andre at San Francisco, Quezon. Nasa may 200 bata edad lima hanggang 16 taong-gulang mula elementarya at hayskul ang sumailalim sa counseling. Karamihan sa kanila ay biktima ng sapilitang paglikas dahil sa militarisasyon.

“’Yung mga bata nagkakaroon ng takot kapag nababanggit ang mga sundalo. Lumilitaw sa kanilang mga output gaya sa mga drawings, ang kanilang mga pangamba o takot sa mga militar. Ang iba sa kanila nakaranas ng direktang pandarahas kung saan pinasok ang kanilang mga bahay ng mga militar at tinatanong kung NPA ba ang kanilang mga magulang at kung may itinatagong mga baril,” ayon kay Jacqueline Ruiz, executive director ng CRC.

Dagdag pa ni Ruiz, ang paggamit ng mga eskwelahan ay nagdudulot din ng trauma sa mga bata kung saan nagpupunta ang mga sundalo na may dalang mga baril. Ang ibang mga bata ay inuutusan ng mga sundalo para bumili ng sigarilyo, alak at pinag-iigib ng tubig para makaligo ang mga sundalo sa halagang P5.00.

“Natatakot nang pumunta ang mga bata sa eskwelahan dulot nito. Nangangamba ang mga bata na tulad ng iba nilang mga kalaro na mawala din ang mga magulang nila, na baka dukutin din o di kaya ay patayin. Malayo pa lang ang mga sundalo, natatakot na o nagtatago,” dagdag ni Ruiz.

Sa mismong pinagdausan ng Mercy Mission ay may mga militar umano na umaaligid upang manmanan ang mga grupong nagsasagawa ng nasabing misyon at kumuha pa ng mga larawan.

“Walang sinisino ang mga militar kahit na mga bata. Limang bata na ang namatay sa ilalim ni Aquino, patunay na nagpapatuloy ang paglabag sa karapatang pantao lalo na sa mga bata,” diin ni Ruiz.

Maskara ng Oplan Bayanihan

Ayon kay Marcellana, ang pagdedeploy ng militar sa Quezon ay pagprotekta sa interes ng mga lokal na naghaharing-uri at dayuhan.

“Narito sa Quezon ang mga malalaking hacienda gaya ng pagmamay-ari nina Danding Cojuangco, Victor-Reyes, at James Murray na isang dayuhan. Dikit-dikit ang mga hacienda at rancho nila,” pahayag ni Marcellana.

Paliwanag ni Marcellana, kawalan ng lupang sinasaka para sa mga magsasaka dulot ng mga pangangamkam na ito ng mga panginoong maylupa at dayuhan kung kaya nagpapatuloy ang laban ng mga mamamayan para sa tunay na repormang agraryo. Ang paglakas umano ng laban ng mga mamamayan ang isa sa matingkad na dahilan ng pagkakaroon ng bata-batalyong militar sa lugar.

Dagdag pa ni Marcellana, layunin din ng mga militar na protektahan ang interes ng mga kompanya ng mina, na tiyak na tututulan ng mga mamamyang maaapektuhan ng mapanirang paraan ng pagmimina.

“Hindi militar ang kailangan namin kundi tunay na repormang agraryo at serbisyong panlipunan,” diin ni Marcellana.

Matagumpay na misyon

Sa kabila ng marahas na salubong ng mga militar sa Mercy Mission, isa pa rin itong tagumpay, ayon sa SBPM.

“Sa kabila ng kanilang mga pananakot at black propaganda laban sa amin, hindi pa rin napigilan ang mga mamamayan ng Quezon na magpunta sa Mercy Mission. Marami pa ring naserbisyuhang kababayan sa medikal at dental gayundin sa mga bata na sumailalim sa counseling,” ayon sa SBPM.

Ayon sa grupo, panimula pa lamang ito sa pagtulong sa mga nasasalanta ng militarisasyon at paglantad sa tunay na mukha ng Oplan Bayanihan ni Aquino na target din ang mga sibilyan sa kanilang laban sa mga NPA.

Pangamba pa rin ng grupo ang pagpapatuloy ng karahasan sa pananatili ng mga militar sa lugar.