Pluma at Papel

Lumuluha Tayo’t Nananaghoy


lumuluha tayo’t nananaghoy / hindi dahil ipinagdaramdam natin / ang sarili nating mga kasawian / o dinudurog ang sarili nating mga puso / ng mga dagok ng karalitaan

lumuluha tayo’t nananaghoy
hindi dahil ipinagdaramdam natin
ang sarili nating mga kasawian
o dinudurog ang sarili nating mga puso
ng mga dagok ng karalitaan
lumuluha tayo’t nananaghoy
dahil napagmasdan natin
ang mga aninong walang masulingan
at mga katawang ginagahasa ng karimlan
sa mga gabi ng ating paglalakbay at paglalamay
sa paghahanap ng liwanag sa gubat ng dilim at sagimsim
lalo’t walang kumikindat ni isang bituin
sa papawirin ng ating sagradong mithiin
lumuluha tayo’t nananaghoy
dahil patuloy na binubukalan ang ating mga mata
ng mga luha ng dalamhati ng lahi
habang naglilingkisan sa telon ng balintataw
mga eksena ng malagim na pelikula
sa ating pinakasisintang la tierra pobreza.

lumuluha tayo’t nananaghoy
dahil hitik sa matimyas na pagmamahal ang ating mga puso
hindi para sa ating sarili
hindi para sa ating sikmura’t katawang dinudusta
sa maalindog na mga templo’t palasyo ng mga pinagpala
bawat araw, namumukadkad ang pagmamahal
sa himaymay ng ating laman
dahil mga ugat nati’y karugtong ng mga ugat
ng mga sawimpalad, ng uring dayukdok at binubusabos
silang walang habas na ikinakadena
ng mga diyus-diyosan sa bilangguan ng dalita’t dusa
lumuluha tayo’t nananaghoy
dahil dugo nila’t dugo nati’y nagmumula sa iisang batis
ng sagradong mga pangarap at adhikain
at kapwa natin nakikita ang mabining pagdausdos ng hamog
sa dila ng naninilaw na mga damo
sa burol man o sabana ng pakikibaka
oo, tigib ng pagmamahal ang ating mga puso
para sa laya’t ligaya ng bayang pinakasisinta.

oo, lumuluha tayo’t nananaghoy
dahil hitik ang ating puso sa matimyas na pagmamahal
dinadaluyan ng malasakit at pakikiramay
sa lahat ng naglalagos ang mga titig
sa mga bubong na pawid sa kabukiran
sa inaagiw na mga eskinita sa kalunsuran
at nagdarasal na mga barungbarong
sa balikat ng nagbalatay na estero
mulang tripa de gallina hanggang canal de la reina.

lumuluha tayo’t nananaghoy
dahil bumubulwak sa ating mga puso
matimyas na pagmamahal
ngunit nag-aalab ang ating mga utak
habang nagdiriwang sa mesa
ng karangyaan at mapagsamantalang kapangyarihan
silang mga diyus-diyosan ng balintunang lipunan
at titiguk-tigok naman ang lalamunan
ng gumagapang na masang sambayanang ibinubulid
sa kumunoy ng kahimahimagsik na karalitaan
oo, lumuluha tayo’t nananaghoy
ngunit ito’y hindi magpakailanman
kapag tuluyang naglagablab ang mga apoy
ng sigang sinindihan sa ating dibdib
ng mga aninong kalansay na ngayon
magbabanyuhay rin ang lahat
bawat patak ng ating luha’y huhulmahin
sa pandayan ng layang dakila
at magiging mga palasong itutudla
sa puso’t lalamunan ng uring baligho
para sa ganap na katubusan
ng uring alipin at dayukdok
at ganap ding kasarinlan
ng lugaming la tierra pobreza!