Bungkalan: Makatarungang aksiyon ng magsasaka sa Hacienda Luisita
Sa kabila ng mga banta ng dating nag-amu-amuhang mga Cojuangco, pinayayaman ngayon ng mga mamamayan ng Hacienda Luisita ang lupain. Kolektibong binubungkal ang lupa, pinagtatamnan at inaani ang pananim. Handa pa rin silang ipagtanggol ang tagumpay nilang ito.
Batid na ni Gabby Sanchez, ama ni Juancho Sanchez na isa sa mga pinaslang sa Hacienda Luisita, ang isang katotohanan. “Hindi ibibigay ng mga Cojuangco ang lupa,” sabi niya sa mga taong-simbahan na bumisita sa asyenda kamakailan. “Masyado itong mahalaga para sa kanila.”
Hindi nakapagtataka ang panaghoy na ito ng mga taga-Hacienda Luisita. Kamakailan, gumuho ang mediation o negosasyong pinamunuan ng Korte Suprema para maresolba ang sigalot sa asyendang pinakatampok na halimbawa ng pagkakait sa lupa sa mga nagbubungkal nito, o kawalan ng reporma sa lupa sa bansa.
Sa umpisa pa lamang, bantulot na ang mga manggagawang-bukid na pumasok sa medyasyon, sabi ni Atty. Jobert Pahilga, abogado ng Ambala (Alyansa ng Manggagawang-Bukid sa Asyenda Luisita). Aniya, “Ayaw nilang (Korte Suprema) desisyunan ang kaso nang batay sa merito nito.
Dahil una, si Noynoy ang isa sa may-ari ng asyenda, kahit ‘di man niya ito aminin. Ayaw nilang maging kabangga ang presidente sa isyung ito… At kung magdedesisyon ang korte on the merits, tiyak marami pang lupa na nasa ilalim ng SDO (Stock Distribution Option) ang makikinabang. Sa tingin namin, ayaw nilang gawin ‘yon dahil makakabangga nila ang interes ng landlords sa bansa.”
Bukod sa Ambala na nauna nang nag-walkout sa mediation, tumanggi na ring makipag-usap ang isa pang grupo ng mga manggagawang-bukid dahil sa pakiramdam na niloloko lamang sila ng manedsment.
Labas sa Carper
Sinasabing inaabangan ng iba pang panginoong maylupa ang kahihinatnan ng kaso sa Hacienda Luisita, lalo na sa 13 pang asyenda kung saan ipinapatupad ang SDO. Inaabangan din ang tindig dito ni Pang. Benigno Aquino III.
Liban pa sa mga militanteng grupo, marami ang naniniwala na pumapanig si Aquino sa kanyang pamilya at uring kinabibilangan, dahil sa kabiguan nitong iutos ang pamamahagi ang asyenda, pagpuri sa compromise agreement, at kawalan ng programa sa repormang agraryo.
Naiinip na rin ang Simbahang Katoliko, na batid ang kawastuhan ng pamamahagi ng lupa sa Hacienda Luisita, at ang kumunoy na kasasadlakan ni Aquino kapag hindi ito nangyari. “So far, hindi pa nagsasalita ang pangulo sa isyu, kundi ang mga alalay lang niya,” sabi ni Manila Bishop Broderick Pabillo, tagapangulo ng National Secretariat for Social Action, Justice and Peace ng Catholic Bishops Conference of the Philippines.
