Hindi na dapat magtagal si Duterte. Ito ang batayan ng patuloy na lumalapad na nagkakaisang hanay ng mga mamamayan. Nagkakapit-bisig sila para labanan at wakasan na ang tiraniya, kapalpakan, kapabayaan at pagpapakatuta sa dayuhan ng kasalukuyang rehimen.

Nagbigay-liwanag sa limang taong kadiliman ang iba’t ibang uri ng pagkakaisa na ipinamalas at patuloy na ipinamamalas ng mga mamamayan laban sa rehimeng Duterte.

Sa tindi ng krisis pangkalusugan, pang-ekonomiya at pampulitika na idinulot ni Duterte, lalo pang lumapad ang nagkakaisang hanay ng mga mamamayan. Tampok sa nakalipas na limang taon ang iba’t ibang alyansa at pagkakaisang nabuo laban sa naghaharing rehimen.

Una nang namalas ang pagkakaisa ang binuo ng mga manggagawa. Ang dating hati-hati at magkakabanggang sentrong unyon, ngayo’y nagmamartsa sa iisang hanay laban sa kontraktuwalisasyon, para sa dagdag sahod at karapatan sa paggawa.

Maaaring magbunga ang pagkakaisang ito ng muling pagsigla ng kilusang paggawa, na gaya ng napatunayan sa dalawang pag-aalsang EDSA, ay magsisilbing bag-as ng mas malawak pang kilusang masa na kayang magpabagsak ng mga tirano at rehimeng pahirap.

Kasama na rin sa hanay ng mga kontra-Duterte ang ilang lider ng simbahan, abogado, akademiko at mga grupong pangkarapatang pantao na tutol sa giyera kontra-droga at Anti-Terror Law.

Kahanay na rin ang mga mamamahayag, artista at manggagawa sa media at telebisyon na lumalaban sa pagsikil sa kalayaan sa pamamahayag at sa arbitraryong pagpapasara sa ABS-CBN. 

Malaking bahagi rin ng mga doktor, frontline health workers at iba pa sa sektor pangkalusugan ang lumalaban sa palpak na pagtugon ni Duterte sa pandemya. Gayundin ang ilan sa lokal na mga pamahalaan na pinagpasahan ni Duterte ng buong responsabilidad at umaani ng sisi dahil sa pagpapabaya ng pambansang pamunuan.

Ilang seksiyon din sa sektor ng negosyo ang kritikal sa rehimen dahil sa pagpabor ng huli sa mga negosyong Tsino at ng mga kroni. Marami rin sa lokal na mga prodyuser at negosyante sa sektor ng agrikultura ang galit sa mga patakaran ng rehimen sa pag-import ng mga produktong agrikultura na pumapatay sa lokal na industriya.

Kahit sa hanay ng militar at kapulisan ay marami na rin ang nandidiri sa pagpapakatuta ni Duterte sa Tsina at sukang-suka sa matinding korupsiyon at mga anomlaya sa loob ng burukrasyang militar.

Ilan sa mga pagkakaisang ito’y nabuo bilang pormal na mga alyansa o ugnayan gaya ng #DuterteWakasan, Movement Against Tyranny, 1Sambayan at iba pa. Marami rin ay hindi man pormal pero may mahigpit na ugnayan at kapit sa batayang layunin.

Dahil naman sa sobrang pagkahiwalay ni Duterte, kahit sarili niyang mga kapartido ay nagsisimula nang bumaklas sa administrasyon para hindi mahila sa kanyang pagbagsak at makaiwas sa tiyak na paniningil ng mamamayan.

Natitira na lang na kakampi ni Duterte ang mga kapwa niya nakikinabang sa pagdurusa ng bayan. Ang kanyang mga among Tsino at Amerikano, ang kanyang mga tutang heneral, ang mga sipsip niyang kapartido, at mga bayarang tagapagsalita at trolls sa social media.

Inaasahang titindi pa ang pampulitikang krisis at biyakan sa loob mismo ng administrasyon habang papalapit ang halalan sa 2022. 

Ang mahalaga ngayon, habang unti-unting nagkakawatak-watak ang mga kampon ni Duterte, dapat ibayo namang pahigpitin ang pagkakaisa ng mga puwersang kontra-Duterte. 

Kailangang magkaroon ng isang malawak, malapad at solidong nagkakaisang hanay para isalba ang bayan at ang sambayanang Pilipino sa lagim at pagdurusa sa ilailm ni Duterte. Ang pinakamahalagang bagay ngayon ay pigilan ang anumang pagtatangka ng rehimen na magtagal pa sa puwesto lampas 2022.

Susi rito ang pagpapahigpit ng pagkakapit-bisig ng mga manggagawa at magsasaka bilang batayang alyansa. Gayundin ang pakikiisa sa mga maralita, kabataan at estudyante, mga taong simbahan at iba pang progresibong sektor na bumubuo sa malapad na nagkakaisang hanay ng mamamayan.

Higit sa lahat, dapat maitransporma ang pagkakaisang ito sa malawakang kilusan sa lansangan. Isang kilusang magwawakas kay Duterte sa pamamagitan man ng pagbigo sa mga manok nito at pagpanalo ng mga puwersang anti-Duterte sa halalan 2022, o sa pamamagitan ng isang pag-aalsang mala-EDSA sa nalalapit na panahon.