Isang komentong narinig ko tungkol sa bidyo-dokumentaryong Ka Bel ng Mayday Multimedia ang pagiging “masalita,” lalo na simula sa ikalawang hati. Sana raw ay mas marami ang ginawang pagsasadula o “pagsasapelikula” ng buhay at pakikibaka ni Crispin “Ka Bel” Beltran, makabayang lider-anakpawis at lider-manggagawa. Patungkol ito, na tiyak na nakaugat sa limitadong pondo at rekurso ng mga independyenteng pagsisikap na ganito sa bidyo, sa biswalidad na mahalagang salik ng anumang bidyo.

Sa kabilang banda, narinig ko rin ang komentong “nakakaiyak” ang pelikula, para man sa mga personal na nakakilala kay Ka Bel o sa mga hindi. Ikinangiti ng mga mata kong kakaiyak lang din ang komentong ito; hindi pala ako nag-iisa. Sabi ng isang kaibigan, “Ngayon lang ako ulit umiyak sa isang pelikula,” na sinabi rin daw ng isa pang kaibigan. Kakatwang ang bidyo-dokumentaryong makokomentuhan ng kahinaan sa biswalidad ay humahatak ng napakapisikal na reaksyon ng pagluha sa pandamang biswal ng tao.

Bakit nga kaya? Sa tingin ko, dahil naipakita ng bidyo-dokumentaryo ang tatag at pagpupunyagi ni Ka Bel sa pakikibaka. Buhay na buhay na ipinakita ng Ka Bel kung paanong sinuong ni Ka Bel ang lahat ng karaniwang salik na pwedeng magtulak sa isang aktibista o rebolusyunaryo na “mag-lie-low” sa pakikibaka: pangangailangang pampinansya na laging karugtong ng pagpapamilya, tunggalian at alitan sa mismong organisasyon, matinding pasistang panunupil ng Estado, at panunuhol ng kaaway.

“Ang mga rebolusyunaryo,” kung tama ang alala ko sa sinabi ng isang makata, “kung hindi man pinagtataksilan ng sariling uri ay dinudurog ng kabila.” Nagpakatatag si Ka Bel laban sa atrasadong hatak ng kanyang uri at ng tambalang panunupil-panunuhol ng mga kalaban niyang uring naghahari sa bansa. Nagpakatatag siya sa puntong parang naalpasan na niya ang mga ito – para tuluy-tuloy, pursigido at mahusay na gumampan sa mga tungkulin, malaki man o maliit ang mga ito bilang aktibista at rebolusyunaryo.

Ipinapaalala ng buhay at pakikibaka ni Ka Bel sa mga aktibista at rebolusyunaryo na “Internal ang Mapagpasya” sa pag-aambag at pagsuong-pagsulong sa pakikibaka – bagay na kailangang ulit-ulitin at tanganan para hindi bumagsak sa pagiging overrated o labis-labis na napapahalagahan na mito lang ng pagsisimula. Ipinakita ng Ka Bel ang mga ambag ng mga mahal sa buhay at kasama ni Ka Bel sa kanyang pakikibaka – na iniluwal ng pagpapasya ni Ka Bel at paglaon ay nila rin sa landas na tatahakin sa buhay.

Sa proseso, ipinakita ng bidyo-dokumentaryo ang pagpapanibagong-kahulugan ng kilusang aktibista at rebolusyunaryo sa bansa sa “tagumpay” sa antas na personal. Walang yumaman sa pelikulang ito; namatay si Ka Bel na pinakamahirap na kongresista habang pinipilit kumpunihin ang butas na bubong ng bahay. Ipinakita ng dokyu ang inaani sa pagmumulat, pag-oorganisa at pagpapakilos sa masa para sa kanilang interes at pagbabagong panlipunan: ang igalang at mahalin ng masa gayundin ng mga kasama.

Sa kabilang banda, hindi isang krusadang moral lang ang kilusang aktibista at rebolusyunaryo na pinamunuan ni Ka Bel. Hindi lang ito tungkol sa pamumuhay nang matuwid at makamasa sa balangkas ng kasalukuyang sistema. Hindi ito sub-kultura kundi kilusang may layuning magtagumpay sa pagbago ng lipunan. Sa panahong lumalakas ang panawagan at pagkilos ng sambayanan para sa pagbabago, ipinapakita ng dokyu ang isang huwaran sa ating buhay, para matanganan natin ang ating papel.

Payong aktibista: Gawin ninyo ang lahat ng makakaya para mapanood ang Ka Bel.

30 Marso 2011