Ano kayang pumasok sa kukote ng mga tagapayo ng gobyernong Aquino at sunud-sunod nilang ipinapatupad ang mga patakarang lalong nagpapahirap sa mga mamamayan? Kahit ang posibilidad na magdudulot ang mga hakbanging ito ng malawak at matitinding protesta, parang hindi nila alintana.

Itataas na raw ang pamasahe sa MRT at LRT. Ipapatupad na ang 12% VAT sa toll fee. Pati ang singil sa kuryente, tataas na raw sa mga susunod na buwan, kahit isa na sa pinakamataas sa mundo ang singil sa kuryente sa bansa. Hindi sinunod ang malaganap na panawagang makabuluhang dagdag-sahod. Patuloy ang demolisyon ng mga komunidad ng maralitang-lungsod. Kahit ang mga panawagang ihinto ang overpricing sa langis, tanggalin ang VAT dito at ibasura ang Oil Deregulation Law. Patuloy ito sa pagkaltas sa subsidyo sa edukasyon at kalusugan. Wala pa ring programa para sa nakabubuhay na empleyo at tunay na reporma sa lupa.

Alam mong matindi ang krisis pang-ekonomiya kapag ang isang neoliberal na ekonomista tulad ni Prop. Solita “Winnie” Monsod ay nananawagan ng paggastos ng gobyerno. Sa mga panahong “normal” – na hindi pa rin normal dahil ang totoo’y nasa loob pa rin ng krisis ng pandaigdigang sistemang kapitalista – ayaw ng mga neoliberal ang paggastos ng gobyerno. Pero ngayon, ito ang panawagan ni Prop. Monsod. At ang gobyernong Aquino – na tila mas neoliberal sa neoliberal, mas Katoliko pa sa Papa – ay ayaw pa ring sumunod. Pagkontrol sa depisito ang laging gusto.

Sa isang banda, wala sa kukote ng mga tagapayong pang-ekonomiya ng gobyerno ang usapin. Nasa tindi ng pandaigdigan at lokal na krisis. Wala nga namang kaparis sa huling kasaysayan ang krisis na nagaganap ngayon sa US at Europa. Sinumang gustong magmulat tungkol sa kabulukan ng sistema at sumusubaybay sa balita o nakikiramdam sa mga sikmura ay sasang-ayon sa bukambibig ngayong prase ni Mao Zedong: “May matinding kaguluhan sa ilalim ng kalangitan; ang sitwasyon ay napakainam. (There is great chaos under heaven; the situation is excellent).”

Pero sa kabilang banda, may papel rin ang katangian ng gobyerno sa pagharap sa krisis. May indikasyong makukuha sa unang State of the Nation Address ni Pangulong Aquino. Kaugnay ng ginawa ng gobyernong Arroyo sa MRT, aniya, “Sinubukan na namang bilhin ang ating pagmamahal. Pinilit ang operator na panatilihing mababa ang pamasahe. Hindi tuloy nagampanan [sic] ang garantiyang ibinigay sa operator na mababawi ang kanilang puhunan… Ang pera ng taumbayan, ipinagpalit [sic] sa isang naluluging operasyon.” Hayan na naman ang pilipit na Filipino niya.

Hindi na nga naman maitaas ni Gloria noon ang pamasahe sa MRT dahil gagatong pa ito sa nag-aapoy na pagkamuhi at protesta sa kanya ng mga mamamayan. Neoliberal rin naman si Gloria at ang mga tagapayong pang-ekonomiya niya. Ayaw rin nilang makikialam ang gobyerno sa malayang takbo ng pamilihan. Pero dahil sa matinding galit at protesta ng mga mamamayan, naobliga siyang papakialamin ang gobyerno sa merkado. Naprenuhan ng pulitika niya ang ekonomiks niya.

At mukhang hindi ganyan ang gobyernong Aquino. Lumilipad pa ito sa alapaap ng ilusyong popular ito at may “pampulitikang kapital” pang pwedeng lustayin para maipatupad ang mga patakarang pahirap sa mga mamamayan. Balewala rito ang pulitika, maisulong lang ang ekonomiks. Sa pagsugal nito sa posibleng paglakas ng protesta ng mga mamamayan sa pagiging dogmatikong neoliberal, kahit pa lalong maghirap ang marami, magbabayad ito nang mahal.

09 Setyembre 2011