Political Cinema

Ang tunay na ‘Justice League’


May halaga sa kabataan at progresibo ang panonood sa pelikulang The Young Karl Marx (2017).

Hirap si Karl na itaguyod ang kanyang pamilya. Sanggol pa lang ang unang anak nila ng asawang si Jenny. Hindi sila makapagbayad ng renta sa bahay. Kahit ang kasambahay, hindi masahuran. Pero wala silang pagsisi. May misyon sa buhay sina Karl at Jenny.

Anak ng may-ari ng pabrika si Fred. Bahagi rin siya ng manedsment nito. Isang araw, tinipon ng kanyang ama ang mga manggagawa. Inusisa nito kung sino ang nanabotahe sa produksiyon. Nagsalita ang isang babae, hindi para sagutin ang usisa kundi para magtanong: Wala na bang halaga ang buhay nila sa mga amo? Noong nakaraang linggo lang, may manggagawang naputulan ng kamay. Sisante ang babae.

Ito ang ilan sa unang mga eksena ng The Young Karl Marx, isang pelikulang nasa wikang Pranses, Aleman (German) at Ingles (may subtitles na Ingles, para sa ating mga Pinoy na nakakaintindi sa wikang ito). Dinirehe ito ng isang Haitian, si Raoul Peck. Ang paksa nito, isang yugto sa buhay ng dakilang mga manunulat, pilosopo at rebolusyonaryong Aleman na sina Karl Marx at Friedrich Engels. Nagsimula ang pelikula sa pagkakakilala nila. Tumuloy sa paglahok sa organisasyon ng mga anakpawis sa Europa na League of the Just. Nagwakas ito sa pagkakasulat nila sa The Communist Manifesto.

Sa pelikula: sina Fred, Lizzie, Karl, Mary, Jenny at mga anak nina Karl at Jenny.
Sa pelikula: sina Fred, Lizzie, Karl, Mary, Jenny at mga anak nina Karl at Jenny.

Hindi mahirap tangkilikin ang kuwento ng pelikulang ito. Buo ang pagkatao ng mga karakter. Makikita nating ganap na tao sina Marx at Engels. Di maitatanggi, kahanga-hanga ang pagkatao nila, pati ni Jenny at manggagawang kasintahan ni Engels na si Mary Burns. Angat sa mga kakontemporanyo nilang intelektuwal sina Marx at Engels. Pero nasa konteksto ng tumitinding kontradiksiyon sa lipunang Europeo ang kanilang mga buhay. Nasa eksaktong panahon sila kung kalian nagsisimulang umusbong ang mga kilusang manggagawa at maralita para itulak ang radikal na mga pagbabago.

Bagamat kinikilala ng kuwento ang henyo ng dalawa, ipinamamalas din nito na iniluwal ng tumitinding kontradiksiyon ng mga uri sa lipunan ang pagkakabuo ng Marxistang pilosopiya. Ipinamalas din sa pelikula na nakatuntong ang ideya nina Marx at Engels hinggil sa katangian ng kapitalismo kapwa sa nakaraang mga pag-aaral ng naunang mga intelektuwal at sa nabubuo at lumalakas na mga kilusang masa sa Europa.

Sa mga aktibisitang Pinoy na maaaring makapanood sa The Young Karl Marx, magkakaroon ng mukha at boses ang dating nababasa at nakikita lang sa mga kuwadradong larawan ng “dakilang mga lider”. Sa kanila, lalong magiging kahanga-hanga sina Marx at Engels, hindi lang dahil sa katumpakan ng mga ideya nila bilang gabay sa pagkilos at pagrerebolusyon, kundi dahil nagiging buhay na halimbawa sila sa kataga ng isa pang “dakilang lider” – si Mao Zedong – na “hindi nahuhulog mula sa langit ang mga ideya hinggil sa mundo.”

May dagdag na pang-akit din ang pelikula: ang sensibilidad ng henerasyong milenyal (millennial). Hindi mahirap makita ng kabataan ang sarili nila kina Marx at Engels. Mapusok at mapangarap ang kabataan. Bukas sila sa mga ideya at sa pagtugon sa hamon ng paglahok sa panlipunang pagbabago.

Balakid para sa mga Pinoy, kahit sa mga aktibista, ang akses sa pelikulang ito. Malamang na walang balak ang distributors sa Pilipinas ng dayuhang mga pelikula na ipalabas ito rito. Pero may mga paraan para mapanood ito, lalo na sa Internet. Hadlang din ang dayuhang lengguwahe ng pelikulang tulad ng The Young Karl Marx. Pero kung kakayanin namang masabayan ang Ingles na subtitles, may pakinabang sa atin ang panonood ng, at pagmumuni sa, pelikulang ito.