Limang araw na matagumpay na kilos-protesta ang ginawa ng mga magsasaka mula sa iba’t ibang probinsiya sa ika-40 taon mula nang ipasa ang Presidential Decree 27 na nagtatalaga ng huwad na reporma sa lupa na iniutos diktadurang Marcos noong Oktubre 21, 1972.

Kasama sa isang-linggong serye ng pagkilos ng mga magsasaka ang pagtungo sa Times Street, Quezon City, sa harap ng tahanan ni Pang. Benigno Aquino III; programa para sa mga kabataan, pagkilos laban sa militarisasyon sa Timog Katagalugan; at dalawang beses na tangkang  pakikipagdiyalogo kay Sek. Joel Rocamora sa National Anti-Poverty Commission (NAPC) hinggil sa pondo sa coco levy.

Bago nito, nagkampo ang mga magsasaka sa harapan ng Departamento ng Repormang Agraryo sa Elliptical Road, Quezon City.

“Nailunsad namin ang mga diyalogo sa Department of Agrarian Reform. Napalahok namin ang maraming bilang ng mga magsasaka, na mailantad sa malawak na bilang ng mga progresibo, ang kalagayan ng mga magsasaka na hanggang ngayon, ilang taon na nag nakakaraan, patuloy na walang lupa ang magsasaka…(P)atuloy ang pangangamkam at pagkakait sa amin ng lupang sakahan, at yung mga nagaganap na paglabag sa karapatang pantao,” sabi ni Orly Marcellana, tagapagsalita ng Katipunan ng mga Samahang Magbubukid sa Timog Katagalugan (Kasama-TK).

Kaalinsabay ng protesta ng mga magsasakang tumungo sa Maynila, nagrali rin ang mga miyembro ng Alyansa ng mga Magbubukid ng Gitnang Luson (AMGL) at Anakpawis Party-list-Central Luzon (Anakpawis-CL) sa tarangkahan ng Clark Special Economic Zone in Angeles City, Pampanga.

Hiniling ng mga grupo ng mga magsasaka ang pagbasura sa Republic Act 9700 o Comprehensive Agrarian Reform Program Extension with ‘Reforms’ (Carper). Anila, ginagamit lamang ng mga panginoong maylupa, katuwang ang gobyerno, ang batas na ito para panatilihin ang kanilang monopolyo sa lupa.

Naging pagkakataon na rin ang mga protesta para igiit ang pagpasa sa Kongreso ng House Bill 374 o Genuine Agrarian Reform Bill (GARB) na isinumite sa Kamara nina Anakpawis Rep. Rafael Mariano at mga kinatawan mula sa Bayan Muna, Gabriela, ACT Teachers at Kabataan Party-list.

Isa pa sa mga pinuruhan ng mga protesta ang pagtalaga ng administrasyong Aquino sa coco levy funds para sa NAPC.

“Naghihirap kami para sa kinabukasan ng aming mga anak at humihiling ng suporta sa gobyerno, para lamang madiskubre kung paano kagahaman ang mga tao na nasa kapangyarihan. Hinahamon namin ang NAPC na magbigay ng tuwirang sagot hinggil sa pera namin,” sabini Mylene Zantua, tagapagsalita ng Pinagkaisang Lakas ng mga Magsasaka sa Quezon (Piglas-Quezon).

Tinutukoy ni Zantua ang pagtutulak ng Presidential Task Force on the Coco Levy Funds sa pangunguna ng NAPC ng “Poverty Reduction Roadmap of the Coconut Industry” na nagkakahalaga ng P11.17-Bilyon na kukunin sa coco levy funds.

Kasama sa gustong pondohan ng NAPC ang “Pantawid Pamilyang Pilipino Program (4Ps)” at implementasyon ng Comprehensive Agrarian Reform Program (CARP). Matagal nang binabatikos ng militanteng mga magsasaka ang naturang mga programa na bulnerable sa korupsiyon at di solusyon sa matinding kahirapan at pagsasamantala sa bansa.

Samantala, kasama rin sa dinalang isyu ng mga magsasaka ang panawagang ilabas ang P1.33-B proceeds of sales bilang bahagi ng shares ng mga magsasaka sa naibentang lupain ng Hacienda Luisita, Inc., ayon na rin sa desisyon ng mataas na hukuman na ipininal at naging executory noong Abril 24, 2012.

“Ang pamamahagi ng P1.33-B sa mga manggagawang bukid ay sunod na magandang bagay (next best thing) na magagawa ng Cojuangco-Aquino-HLI upang maabot ang hustisyang sosyal bukod pa sa pamamahagi ng lupa sa mga manggagawang bukid,” pahayag ni Rodel Mesa, tagapangulo ng Unyon ng mga Manggagawang Bukid (UMA).

Sa huling araw ng kampuhan, muling tumulak ang mga magsasaka, una sa Times Street, hanggang makarating sa Mendiola.

“Nananawagan ako sa pamahalaan na dapat, napapanahon na, na wakasan ang kontrol ng malalaking panginoong maylupa at debeloper, mga may-ari ng mga rancho at hacienda sa buong bansa na ipamahagi ang lupa sa mga magsasaka at suportahan ang agrikultura upang mapalago at may kakayahan tayong hindi magutom at mailagay sa panganib ang ating bansa,” sabi pa ni Marcellana.

Hangad din nila ang pagbibigay-hustisya sa mga magsasakang naging biktima ng karapatang pantao.

“Sa panig naman ng mamamayan, kami po ay nananawagan na suportahan ang pakikibaka para sa tunay na reporma sa lupa na ipinapanukala sa tulong ng Anakpawis. Sa pamamagitan po nito,  mapapaunlad natin ang paggawa ng mga tunay na programa para sa kagalingan ng mga magsasaka,” pagtatapos ni Marcellana.

Mga larawan nina Darius Galang at Macky Macaspac