Kinalampag ng kabataan ang Commission on Higher Education (CHED) dahil sa desisyon nitong payagang magtaas ang mga pamantasan at kolehiyo ng matrikula ngayong taon.

Pinangunahan National Union of Student of the Philippines (NUSP), Anakbayan, League of Filipino Students (LFS), Kabataan Party-list, at Rise for Education Alliance ang nasabing pagkilos. Bitbit nila ang mga satirikal na logo ng CHED na nangangahulugan ng “Commission on Highly Expensive Tuition” at iba pang mga pamantasan na kanilang sinunog at pinagbabato ng pintura.

“Sa taong ito, naging mapagbantay ang kabataan sa kampanya laban sa pagtataas ng matrikula. Naglabas tayo ng mga research, critique, at analisis para imonitor ang mga pagtaas ng matrikula at kung papaano ang pagtataas na ito’y nakakaapekto sa kabataan para maka-access sa batayan, sekondarya, at tersaryong edukasyon sa bansa,” ayon kay Sarah Elago, presidente ng NUSP.

Aabot sa 353 pamantasan at kolehiyo ang nagsumite sa CHED ng kanilang intensiyon na magtaas ng matrikula. Samantalang mahigit dalawang daang pribadong eskuwelahan sa elementarya at hayskul ang pinayang magtaas ng matrikula ng Department of Education (Deped).

Sinabi naman ni Charlotte Velasco, tagapagsalita ng LFS, na kung ipagpapatuloy ng CHED na hindi ibigay ang kahilingan ng kabataan na magkaroon ng moratorium sa pagtataas ng matrikula, pinapatunayan lamang nito na kontra-estudyante ang komisyon at isang opisina na wala nang halaga para sa kabataan.

Ayon sa NUSP, sa pagtaas ng matrikula ay lumalala rin ang maraming nakakaalarmang mga trend sa kabataan. Kabilang dito ang “prosti-tuition” (o ang pagbenta ng katawan para sa pambayad ng matrikula), paglaki ng bilang ng dropouts, out-of-school youth, paglala ng child labor, at iba pa.

“Nasa pangulo na ang lahat ng kapangyarihan para pigilan ang pagtataas ng matrikula kung nanaisin nito. Pero pinipili niyang maging bingi at inabandona ang aming panawagan para magkaroon ng tuition freeze,” ayon kay Velasco.

Sa ulat ng United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (Unesco) Institute of Statistics noong 2013, isa ang Pilipinas sa limang bansa na may pinakamalaking bilang ng dropout sa mundo at nangunguna sa Timog Silangang Asya.

Ang limang nangungunang mga bansa: Nigeria (10.5 milyon), Pakistan (5.1 milyon), Ethiopia (2.4 milyon), India (2.3 milyon) at Pilipinas (1.5 milyon).

Malaking bilang ng mga dropout at out-of-school youth ay dahil sa walang kakayahang magbayad ng matrikula at lumalalang pang-ekonomikong kondisyon sa bansa.

Ang higit na nakagagalit, ayon sa NUSP, ang pagbaba ng badyet sa edukasyon, represyon sa kampus, at pagpapasara sa mga institusyon ng mga mag-aaral na kritikal sa anti-mag-aaral na mga polisiya.

“Para makamit ang kalidad na edukasyon, hindi kinakailangan na maging mahal ang edukasyon. Mas mataas ang matrikula, mas mataas ang kinikita ng mga may-ari ng mga pamantasan. Ang nasa top corporations sa bansa ang magpapatunay kung paano kumikita ang mga may-ari ng mga pamantasan,” ayon kay Sheryl Alapad, national executive vice president ng NUSP.