Trolls ng martial law


Rebyu sa musical na A Game of Trolls ng Philippine Educational Theater Association.

Trolls. Naglipana sila sa kung saan-saang comment section sa social media. Hindi mo sigurado kung sila ba’y totoong tao o mga ‘bot’ lang na pinagagalaw ng iilan. Pero kahit saan mo man sila mahagilap, iisa lang ang pakay nila: ang lituhin tayo sa katotohanan at tabunan ang dapat tandaan.

Pero sa pagkakataong ito’y sa entablado sila naligaw at pumasok sa buhay ni Hector, isang empleyado sa isang kompanya ng trolls at ng ilan pang karakter kabilang ang mga biktima ng batas militar sa panahon ng diktadurang Marcos.

Nagsimula ang istorya sa pagpapalitan ng opinyon at impormasyon ng dalawang magkalabang panig: Ang trolls na nagpapanggap na loyalista ni Apo laban sa netizens katulad ni Cons, matalik na kaibigan ni Hector, na tunay na may alam at may pakialam sa totoong nangyari noong panahon ng batas militar. Kanya-kanyang kuru-kuro at opinyon. Walang gustong magpatalo.

Si Hector o Heckler Beckler (pangalang gamit niya bilang troll sa kanyang trabaho) ang tumatayo bilang pangunahing tauhan ng musical na A Game of Trolls ng Philippine Educational Theater Association (PETA). May malaking tampo siya kay Tere, ang kanyang ina, dahil hindi siya lumaki kay Tere kundi sa kaanak. Habang nangungulila si Hector sa mga magulang, si Nanay Tere nama’y ginagampanan ang kanyang tungkulin sa bayan bilang aktibista.

Ito ang nagtulak kay Hector para pasukin ang propesyon na tatalikod sa mga pinaglaban ng ina. Ang pagpapatuloy ni Hector sa kanyang trabaho, naging dahilan upang makadaupang palad niya ang mga kaluluwang biktima ng batas militar na inilagay niya lamang sa kanyang cloud storage.

Ang paghihirap at patuloy na pakikipaglaban ng mga biktima ng batas militar ang unti-unting nagmulat kay Hector sa kung ano talaga ang nangyari sa nakaraan. Naging daan din ito para magkasundo at makapapaliwanag ang kanyang ina.

May eksena kung saan natalo ni Hector si Bimbam, manedyer ng kompanya ng trolls, sa isang fliptop battle. Ginamit ni Hector bilang sandata ang mga kuwento at masalimuot na karanasan ng bawat biktimang kanyang nakausap laban sa mga mapanira at mapanglihis na impormasyon na ibinabato nito sa kanya.

Magaling ang mga nagtangal. Nabigyang hustisya ang bawat karakter na ginampanan. Maging ang mga kanta’y naangkop sa bawat eksena at ito’y madaling sabayan.

Ganitong klaseng mga pagtatanghal ang dapat mapanood hindi lang ng kabataang tinalikuran at nagbabalak na tumalikod sa totoong nangyari noong panahon ng batas militar ng tinatawag nilang Apo. Ito ri’y para sa mga nabuhay noong panahon ng batas militar na nagdesisyong kalimutan ang masalimuot na pangyayari noon at sakluban ito ng ilang maling impormasyon ang dapat na malaman ng sambayanan.

Di maikakailang balot ngayon ang bansa ng mga katulad ni Heckler Beckler na nagtatanggol sa marahas at madugong administrasyon ng kanyang Apo. Pero kasabay ng pagdami ni Heckler ang pag-usbong ng maraming keyboard warriors katulad ni Cons na silang nagtatanggol sa katotohanan at ibabalik ang bawat Heckler na nalilihis sa tamang impormasyon at tumalikod sa istorya ng bawat biktima ng batas militar. Higit dito, itinataguyod ng dula ang aktuwal na paglahok sa kilusang pagbabago.

Ang istorya ng karahasan ng bawat biktima’y magsisilbing multo sa bawat Pilipino. Ang mga kaluluwa nila’y patuloy na bubulong sa hangin upang alalahanin ang mga kuwento at leksiyon ng kasaysayan.