Paano ba ang magandang pagbati – “Magandang araw” o “Magandang laban”? Teka, bago ang lahat: bakit nga ba iyan ang islogan mo noong eleksyon? Hindi ba, sinasabi ang “It was a good fight” kapag tapos na ang kumpetisyon at natalo ang sinasabihan pero lumaban naman nang maayos? Ganoon nga ang nangyari. Pero iyun ba ang gusto mo?

Anu’t anuman, sumusulat ako sa iyo kaugnay ng pahayag mo tungkol sa nabalitang pagtatalaga ni Presidente Noynoy Aquino kay Rep. Etta Rosales, kapanalig mo sa Akbayan, bilang hepe ng Commission on Human Rights (CHR). Sabi mo, “perpekto” si Etta para sa nasabing posisyon. Todo-benta ka, ah. Paghanga? Desperasyon? O pareho?

Ang lumalabas na batayan mo sa pahayag ay ang pamumuno ni Etta sa mga biktima ng paglabag sa karapatang tao noong diktadurang Marcos sa pagsasampa ng class suit laban kay Marcos. Hinatulan ng Hawaii District Court, ayon sa iyo, si Marcos na lumabag sa karapatang tao at inutusan siyang magbayad-pinsala ng US 1.9 Bilyon.

Pero iba ang larawang ipinapakita ng Karapatan, grupong pangkarapatang pantao na tumampok nitong rehimeng Arroyo. Ayon dito, nagdulot ng pagkakahati si Etta sa mga biktima dahil ginusto niyang magkaroon ng kasunduan ng pagkikipagkompromiso (compromise agreement) sa mga Marcos – na, lumalabas, hindi gusto ng lahat ng biktima.

Tapos, ayon pa sa Karapatan, nagtayo siya ng hiwalay na grupo ng mga biktima na ang gusto ay resolusyon sa salapi (monetary settlement), hindi katarungan para sa lahat. Noon pa man, ipinakita na ni Etta ang pulitika ninyo sa Akbayan – pagkakamit ng kagyat na mga “pakinabang” sa kasalukuyan, sa kapinsalaan ng matagalang laban.

Risa, hindi ko alam kung bakit iniisip mong makakabuti ito sa imahe ni Etta. Pinili niya ang resolusyon sa pera kumpara sa mas malalaking tagumpay na, oo, makakamit lang sa mas matagal na paglaban. Ikakatuwa ng militar na ganyan ang maupo sa CHR; magbabayad lang naman pala sila eh. Magkano kaya ang anak na pinatay o winala?

Tapos, sabi mo, “Biktima si Etta ng mga krimen (atrocities) na ginawa ng rehimeng Marcos.” Dahil dito, ayon sa iyo, “labag sa lohika” na sabihing “may pagkiling kontra (biased against)” sa mga biktima ng paglabag sa karapatang tao at mga taguyod ng karapatang tao si Etta. Sabi mo, “malakas ang pakikiisa (strongly identifies)” niya sa huli.

Ikaw ang labag sa lohika. Isang fallacy iyang sinasabi mo: non-sequitur. Paano iyung mga biktima ng paglabag sa karapatang tao na naglingkod sa rehimeng Arroyo na tampok na matinding lumabag sa mga karapatang tao? O sa rehimeng Marcos? O sa iba pang rehimen? Hindi porke na-tortyur ang isang tao eh habambuhay na siyang progresibo.

Maganda ang sagot sa iyo ng Kilusang Mayo Uno. Ayon dito, hindi naging dahilan ang paglabag ng diktadurang Marcos sa mga karapatang tao ni Etta para huwag niyang ilabas ang mga pahayag niya at ng grupo ninyong Akbayan na nag-uugnay sa mga ligal na progresibong organisasyon sa underground na kilusang rebolusyunaryo at armado.

Ayon sa KMU, iyan mismo ang dahilan o palusot ng militar at rehimeng Arroyo para sa mga paglabag sa mga karapatang tao, tampok ang ekstrahudisyal na pagpaslang at pagdukot, ng mga progresibo o aktibista. Kaya nga may pagkiling talaga si Etta kontra sa mga organisasyong pangunahing target ngayon ng mga paglabag sa karapatang tao.

Pero ayos pa iyan, na ibenta mo si Etta. Ang masahol at hindi katanggap-tanggap sa pahayag mo, idinugtong mong posibleng “nabwisit (irked) ang ilang grupo tulad ng Communist Party of the Philippines (CPP)” dahil umano sa “matapang na tindig (strong stance)” ni Etta laban sa mga “private armies” tulad ng New People’s Army (NPA).

Talagang nagpapakadalubhasa ka na sa taktikang pampropaganda ng militar at mga katulad mong sosyal-demokrata – ang iugnay ang lahat ng pagtutol sa CPP at NPA. Sabi nga ng KMU, mga ligal na organisasyon ang tumututol sa pagtatalaga kay Etta. Bakit nadawit na naman ang CPP at NPA sa usapan na ni walang pahayag sa isyu?

Grabe ka. Gustuhin mo man o hindi, ang mga ganyang pahayag ninyo ang ginagamit ng militar at gobyerno para bigyang-katwiran ang paglabag sa karapatang tao ng mga aktibistang kumikilos sa larangang ligal. Hindi ba, lima ang anak mo? Hindi mo ba naiisip na may mga anak, magulang at kapatid ang mga pinapaslang at dinudukot?

Isang private army lang ang NPA? Hindi ba, dati kang negosyador ng gobyerno sa usapang pangkapayapaan? Nakipagnegosasyon ka pala noon sa isang pribadong hukbo? O nabago na ang isip mo ng kapwa mo sosyal-demokratang si Norberto Gonzales? Ibang klaseng private army iyan, sinusuportahan ng masang anakpawis.

Sabi mo, ang mga tutol sa paghirang kay Etta sa CHR ay “sobrang biased” at “tumatangging itaguyod ang unibersalidad ng karapatang tao.” Heto na naman kayo. Gusto ninyong saklawin ng konsepto ng karapatang tao ang mga tinatawag ninyong “biktima” ng paglabag sa karapatang tao ng NPA. Ito ang ibig mong sabihin, hindi ba?

Hindi nga saklaw ng konsepto ng karapatang tao, na nakatuon sa Estado, ang mga pinatay halimbawa ng NPA. Posibleng paglabag sa International Humanitarian Law ang gawin ng NPA, pero hindi sa karapatang tao. Patunay ang giit ninyo na hindi dapat si Etta sa CHR: pahihirapan lang niya ang mga itinuturo ninyong maka-NPA.

Risa, malinaw naman kung bakit kayo naggigiit na italaga si Etta sa CHR. Kapalit iyan ng suporta ninyo kay Noynoy nitong eleksyon. Hindi man ubra ang kampanya mong makapasok sa Senado kahit natalo ka, inanunsyo mo na ring magiging bahagi ka ng gabinete matapos ang isang taong pagbabawal. Tapos isa pang pwesto para kay Etta.

Pero nabalitaan mo na ba? O wala kang pakialam? Tatlong aktibista na ang pinapatay simula nang maupo si Noynoy. Pambansa-demokratiko sila, hindi sosyal-demokratiko, hindi Akbayan. Iyan ba talaga ang taktika ninyo? Ipagpatuloy ang mga paglabag sa karapatang tao ng rehimeng Arroyo tapos isara ang kahit paano’y nagbukas na CHR?

Hindi para sa mga biktima ng paglabag sa karapatang tao ang paghirang kay Etta sa CHR. Para sa inyo iyan sa Akbayan. Hindi lang iyan pagiging dupang, kundi kalupitan.

15 Hulyo 2010